Nieuws

Beste volgers van Herenboeren Rotterdam, Terwijl op de achtergrond hele gezinnen genieten van de zon en het ijs op de plas mag ik een introductie schrijven voor onze nieuwsbrief van februari. Herenboeren en verder. In de wereld van duurzaam, lokaal geproduceerd, voedsel gebeurt veel. De nieuwe Herenboerderij aan de Zuidbuurt gaat zo goed als zeker door. Dan gaat een grote groep mensen in Vlaardingen, Maassluis, en Midden-Delfland eten van de eigen boerderij. Er is inmiddels een bestuur, een kartrekkers groep, en veel energie om de plannen realiteit te laten worden. Wilt u nog meedoen? Teken de speciale intentieverklaring op rotterdam.herenboeren.nl U vindt daar ook de link naar de Zoom informatie avond op dinsdag 16 februari – 19.30 uur. Ook op andere plekken rond Rotterdam zijn we in gesprek om een Herenboerderij te kunnen vestigen. Bijvoorbeeld op een mooie plek aan de Rotte. Is Herenboer worden niet uw ding? Dat geeft niets. Er zijn talloze andere mogelijkheden om te genieten van lekker, en verantwoord, eten. Een nieuw initiatief op dat gebied is BOERgondisch. De initiatiefnemers stellen zich in deze nieuwsbrief aan u voor. Ook zetten we weer een Kartrekker in het zonnetje. Deze keer Guus van Meurs. Een enthousiaste man die zo graag in Rotterdam wilde wonen dat hij er zelfs zijn eigen huis heeft laten bouwen. Erg lekker is het recept met rode kool van Joke. Wij hebben het gemaakt met de de rode kolen uit de laatste oogst van De Vlinderstrik. Heerlijk! Ik wens u veel plezier bij het lezen van deze nieuwsbrief en ben benieuwd naar al uw vragen, opmerkingen, en/of bijdragen. U kunt ons bereiken via rotterdam@herenboeren.nl Met vriendelijke groet, Paul Valster Voorzitter Herenboeren Rotterdam

BOERgondisch Rotterdam, een podium voor de voedselrevolutie.

Robert Jan Piek en Serge Knook, twee mannen met een rijke ervaring in food, foodconcepten en gezondheid, zijn als oprichters van BOERgondisch Rotterdam druk bezig om hun dromen te verwezenlijken. De veranderende wereld van voeding, de toekomst van onze kinderen en onze eigen gezondheid is wat ons drijft. We hebben de ambitie om echt IMPACT te maken op situaties, in plaats van er over te klagen. Dat is waarom we het initiatief BOERgondisch Rotterdam zijn gestart. Een podium voor de voedselrevolutie in de vorm van een buurtsuper in combinatie met een buurtrestaurant, waar zeven dagen per gezonde voeding en gezondheid centraal staat. 

Gezond is een breed begrip en kent wat ons betreft een drietal lagen 

• Gezond is natuurlijk en gevarieerd eten, wat goed doet voor lichaam en geest. Vitamines, energie en bouwstoffen die passen bij jouw manier van leven. Minimale inname van ingrediënten die bewezen slecht voor je zijn als je er te veel van eet. We acteren inspirerend, niet belerend.
• Gezond is als de impact op de aarde minimaal is. Korte ketens, lokaal, geen 

plastic verpakkingen, met de seizoenen mee genieten van eten en zero waste. 

• Gezond is een duurzame voedselketen die in balans en sociaal is. Eerlijke prijzen voor eerlijke producten. Boeren en producenten die op een “gezonde” manier beloond worden voor hun aandeel in de voedselproductie en distributie.

Maar gezond is vooral samen genieten van eten. Genieten omdat je lekker eet en door je bewuste keuzes weet dat het ook nog eens goed is voor jou en de wereld om je heen.

Energie samenbrengen

In de zoektocht naar de actieve rol die past bij wat ons beiden drijft, ontmoeten we heel veel Rotterdamse makers.  De ondernemers in BlueCity, de aangesloten ondernemers bij de Rotterdamse Oogstmarkt, initiatiefnemers van Flowers & Sours, Rechtstreex, de bevlogen mensen achter de Fenix Food Factory, de boeren in de Hoeksche waard en Midden-Delfland die met respect voor de aarde en liefde voor hun gewas en de bodem verbouwen, de tuinders in het Westland die innoveren en eigenaren van scale-ups als Tomasu en Veggie Hap.

Stuk voor stuk doeners met een missie en met verhalen over waarom zij doen wat ze doen. Allemaal ondernemers die los van elkaar al een kleine IMPACT maken op ons voedselsysteem. Wat nu als we al die energie samenbrengen? 

Niet afzonderlijk van elkaar ons ding doen, maar in samenhang met elkaar. Niet ons afzonderlijke verhaal vertellen maar ons gemeenschappelijke. Als we nu eens als een lens de energiestralen bundelen…..

BOERgondisch Rotterdam is een podium voor de voedselrevolutie waar allerlei Rotterdamse en regionale producten en initiatieven samenkomen en Rotterdammers zeven dagen per week binnen kunnen stappen op weg naar een gezondere wereld. Met als doel samen meer IMPACT te maken. BOERgondisch Rotterdam neemt Rotterdammers mee op reis naar een gezondere wereld.  

BOERgondisch Rotterdam gaat partijen bijeen brengen en het gemeenschappelijke verhaal vertellen. Wij bouwen het podium en zetten de microfoon aan. De makers mogen vervolgens optreden voor een groot publiek, het Rotterdamse publiek. 

Festivals, lezingen, BOERderijdagen, lesprogramma’s en workshops. Alles onder een herkenbaar label, maar zonder de identiteit van de afzonderlijke initiatieven af te zwakken. De afzonderlijke ondernemers en hun producten moeten centraal staan.  

Mouwen opstropen

Maar we zijn wel Rotterdammers. Dus alleen maar varen op energie van al die ondernemers is niet genoeg. We willen aan de slag! 

Daarom zoeken we een toffe (pop up) locatie en zijn we een crowdfundcampagne gestart. 

Een buurtsuper voegt waarde toe aan de lokale voedselketen. Een buurtrestaurant is de plek waar de buurt samenkomt. Een plek waar alle mooie producten zeven dagen per week te koop zijn. Een plek waar aanbod en vraag elkaar permanent ontmoeten, een plek waar mensen ervaringen uitwisselen en werken aan een nieuwe manier van voeden; Gezond / Lokaal/ Duurzaam / Sociaal.

We zijn erg blij dat we dit artikel kunnen delen met jullie. Wat een fantastisch initiatief is Herenboeren. Ligt helemaal in lijn met onze drive om het voedselsysteem radicaal om te gooien.  

Willen jullie onze avonturen volgen?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief via www.boergondischrotterdam.nl

Of volg ons op Instagram @boergondischrotterdam

Tot snel een keer!    Robert Jan en Serge

Eerste Herenboerderij Groene Hart is een feit!

De 1st Herenboerderij in het Groene Hart aan de Vriezekoop Noord te Leimeiden is een feit! Een jaar van samenwerken, volhouden en denken in mogelijkheden wordt beloond. Lees verder

Uitslag gezonde innovatie award 2021

Nadat er in totaal 15564 stemmen waren uitgebracht, is Herenboeren in de categorie initiatieven als 2de geëindigd. Daar zijn we blij mee en trots op. Hartelijk dank voor het stemmen!!  Lees verder

Opinie: het nut en het nadeel van lokaal geproduceerd voedsel

Vooral als het in een gebied is aan de Yukon rivier in Canada waar het groeiseizoen slechts drie maanden beslaat. Alles werd met de hand bereid en verwerkt. Zeker onder dergelijke zware omstandigheden waar je al je creativiteit  moet aanwenden om alternatieven te vinden voor gangbare zaken waar niemand bij stil staat, zoals ingekookte berkensap om suiker te vervangen of zout uit planten en klei. Het extreme experiment van Crocker is bewonderenswaardig, het was hard werken onder zware omstandigheden met man en drie (hongerige) tieners ! Crocker komt tot de slotsom dat lokaal eten (aan de Yukon rivier) een volledige dagtaak is en 25% meer geld kost. 

Fresco vond het een uitermate geslaagde ‘proof of concept’ ervaring, maar dat er ook kanttekeningen te plaatsen zijn bij het verlangen naar lokaal. Het argument dat lokaal ‘natuurlijk’ en gezonder is snijdt geen hout volgens haar. Want, historisch gezien betekende lokaal eten per definitie, volgens Fresco, een lage bevolkingsdichtheid en een karig en weinig gevarieerd dieet. Daarnaast, wilde soorten bevatten allerlei stoffen om zich te beschermen tegen vraat die de verteerbaarheid en voedingswaarde niet ten goede komen.

Vervolgens de toegang tot voedsel van elders is ook om andere redenen belangrijk: het brengt veiligheid als de lokale oogst mislukt, handel (in granen, in eiwitten, specerijen), het vormt een belangrijk deel van de menselijke geschiedenis en voedsel dat elders wordt geproduceerd is een bron van inkomsten. Volgens Fresco gaat het om de BALANS. En zo is het! Laat Herenboeren nu ook net naar balans op zoek zijn en kopen wij in de winkel, o.a. suiker en zout en produceren lokaal waar het kan!

Recept: rode kool met spaanse pepers

Een heerlijk recept van Joke van Kasteren voor 4 personen. Lekker met gekookte rijst. De kip kan je ook vervangen door vegetarische reepjes of tofu. Eet smakelijk!

Ingrediënten:

 

• 1 kleine rode kool in smalle reepjes gesneden
• 400 g kippendij in reepjes
• 2 el olijfolie
• 4 el fijngesneden dadels, ontpit
• 3 cm gemberwortel in stukjes gesneden
• 2 spaanse pepers in smalle reepjes
• 2 tenen knoflook, fijngeraspt
• 150 g sperziebonen
• 1 el zoute sojasaus
• 1 bosje lente-ui in ringetjes
• snufje zout

1. Maak een marinade van de dadels, knoflook, gember, spaanse pepers en 1/2 el olijfolie. Marineer hierin de reepjes kip een half uur tot een uur. Schep af en toe om.
2. Blancheer intussen de sperziebonen, spoel ze af en meng ze met de sojasaus.
3. Gebruik een wok of grote braadpan. Verhit een eetlepel olijfolie op hoog vuur en roerbak de rode kool met het zout. Laat de kool zacht worden.
4. Voeg er de sperziebonen aan toe en laat alles een paar minuten doorbakken. Doe het mengsel over in een schaal.
5. Doe 1/2 eetlepel nieuwe olie in de wok en roerbak de kip met de marinade en de lente-uitjes totdat de kip gaar is. Voeg het koolmengsel toe, meng alles goed en serveer.

Ontwikkelplan Landschapspark de Rotte

Op maandag 25 januari was er een livestream over de ontwikkelingen rondom het Landschapspark de Rotte welke wordt opgesteld door het Recreatieschap Rotterdam. De opname van de livestream kan hier beluisterd worden.

Onder leiding van een gesprekspartner kwamen voornamelijk de projectleider en landschapsarchitect aan het woord over de ambities voor dit gebied. Het is een plan op hoofdlijnen en geeft houvast voor de betrokken partijen. Uitwerkingen moeten nog gemaakt worden, naast de verankeringen in de bestemmingsplannen van de betrokkenen gemeenten. 

Midden/eind vorig jaar waren er klankbord en expertgroep bijeenkomsten met boeren en de diverse organisaties die actief zijn in het gebied. Een ieder beziet de voorgenomen ambities vanuit hun eigen perspectief en ideeën kun je op hun sites lezen zoals o.a. van Rotta en Alliantie Groen Blauwe Rotte. Helaas waren Herenboeren niet bij dergelijke discussies betrokken, maar we zien mogelijkheden om rondom Rotterdam lokaal geproduceerd eten te simuleren, vandaar dat we kenbaar  hebben gemaakt dat we geïnteresseerd zijn voor de agrarische ontwikkelingen in dit gebied, zoals ten oosten van de roeibaan. Momenteel laat de provincie Zuid-Holland een verkenning uitvoeren voor het agrarische gebied en waarschijnlijk gaat de provincie daarna een gebiedsproces Vitale Landbouw starten.

Nieuwe Kartrekker Guus van Meurs In 2020 ben ik in Rotterdam komen wonen. We hebben hiervoor 25 jaar in Hilversum gewoond in mijn geboortehuis. Dat had ik verlaten om in Delft Architectuur en Bouwtechniek te gaan studeren. Na mijn studie aan de TU Delft heb ik bedrijfskunde in Rotterdam gestudeerd. In die periode was ik al veel in Rotterdam om uit te gaan en ook om te werken naast mijn studie. Ik heb bijvoorbeeld anderhalf jaar als werkvoorbereider op de bouw gewerkt aan de woningen rond de Oude Haven , die tegelijk gebouwd zijn met de paalwoningen. In Delft op de TU heb ik mijn vrouw Anna leren kennen en in Delft zijn we ook getrouwd. Anna komt uit Vlaardingen. Onze twee dochters zijn allebei in Delft geboren. Na Delft heb ik in Maassluis gewoond.  Mijn  familie komt uit Schiedam, dus als kind kwam ik al veel in Rotterdam: de wederopbouw, overal heimachines, de haven met schepen en Blijdorp. Wat wil een kind nog meer. De eerste 40 jaar van mijn leven kwam ik dus veel in Rotterdam. Nu onze kinderen al een paar jaar de deur uit zijn, één woont in Den Haag de ander in  Rotterdam, besloten wij om het groene Gooi te verruilen voor de bruisende stad Rotterdam Anna komt hier uit de regio, ik heb veel rondgelopen en als je in de stad wil wonen is er eigenlijk maar één echte stad in Nederland:  Rotterdam. We hebben in een Coöperatief Particulier Opdrachtgeverschap Project samen met 22 andere gezinnen ons eigen huis laten bouwen aan de Laan op Zuid. Hier proosten we op de eerste paal .

Waar komt het woord antropoceen vandaan?

Heb je jezelf wel eens afgevraagd waar het woord Antropoceen vandaan komt? Ik las het ineens nadat Nobelprijswinnaar Paul J. Crutzen onlangs was overleden. Paul Crutzen (en twee collega’s) ontdekte dat de ozonlaag de mensheid beschermt tegen ultraviolette straling en wat het mechanisme hierachter was.  Maar, minder bekend, hij bedacht in 1990 ook de term Antropoceen voor het huidige geologische tijdvak. Hij vond dat de invloed van de mens op de aarde en zijn dampkring inmiddels zo’n omvang had aangenomen dat het tijd werd om te erkennen dat we niet meer in het Holoceen leven. Hij bedacht deze term om te erkennen dat als gevolg van menselijk ingrijpen, de samenstelling van de dampkring, de opwarming van de aarde, de verzuring van de oceanen en het verlies van biodiversiteit allemaal in verband konden worden gebracht. Het schijnt dat geologen het nog bij Holoceen houden, maar filosofen, antropologen, sociologen en anderen die bezorgd zijn over de toekomst van de aarde, gebruiken graag het woord Antropoceen.

‘To bio or not to bio’ is niet relevant Biologisch, natuurinclusief, regeneratief, CSA, agro-ecologisch, biologisch-dynamisch, natuurgedreven. Wie zich een beetje verdiept in de landbouwsystemen die momenteel opgang maken, begint het al snel te duizelen. En ook tussen de aanhangers van verschillende stromingen schuurt het wel eens. Nergens voor nodig en volstrekt overbodig, constateren voorzitter Herenboeren Nederland Geert van der Veer en Michaël Wilde, directeur van biologische ketenorganisatie Bionext. Lees het hele artikel.

Herstel uitgeputte bodem en andere ontwikkelingen in de landbouw

Bij de BBC loopt een serie (Follow the food) en onlangs was er een uitzending (The foods that reverse climate change) over koeien, reductie van methaan en de rol van zeewier, over CO2 opslag door middel van de wortels van de planten en over precisie landbouw. Het luisteren en kijken meer dan waard om o.a te constateren dat er veel onderzoek wordt gestoken in klimaatverandering. Het tv programma Zembla dook onlangs in een item over de uitgeputte bodem in Nederland. Wormen-onderzoeker Jeroen Onrust liet zien dat de intensieve landbouw desastreuze gevolgen heeft voor de bodemvruchtbaarheid. Daarnaast laat de uitzending zien dat omschakelen naar biologisch (dynamisch) voor boeren niet zo gemakkelijk ligt als dat de communicatie van traditionele banken over een duurzame toekomst doet vermoeden. Aan het einde van de uitzending kwam nog heel kort Herenboeren voorbij en dat zij een ander plan hebben met het bodemleven en dat er voldoende mensen hun kapitaal daarvoor willen inzetten, zonder de starre traditionele banken ! Wil je zelf geld investeren in de verandering? Kijk eens op de site van Aardpeer. Met het geld van obligaties koopt Stichting BD Grondbeheer grond aan (of herfinanciert ze grond die zij, vooruitlopend op uitgifte van de obligatie, al aankocht). De grond wordt via een eerlijke pacht ter beschikking gesteld aan natuur gedreven en sociaal verbonden boeren en voedselinitiatieven. En, herstel van de uitgeputte bodem kan! Ter inspiratie, tv programma Tegenlicht had, alweer lang geleden, uitzendingen (Groen Goud) over het herstel van (woestijnachtige) landschappen. John D. Liu filmde hoe een onherbergzaam, droog berggebied zo groot als Nederland omgetoverd kan worden tot een groene oase (Hope in the changing climate). De Nederlandse ecoloog Willem Ferwerda werd geïnspireerd door Liu en besloot samen te gaan werken en die samenwerking leidde tot een nieuwe organisatie Commonland.

Update Zuidbuurt Vlaardingen

Om nog meer bekendheid te genereren heeft Erik Lemmers van Radio Rijnmond ons op 5 februari geïnterviewd over de plannen, het concept en de voordelen die de toekomstige herenboeren zullen hebben. 

Wij waren die dag te gast op de Biologische melkveehouderij Hoeve Rusthoff van Jeroen, en Gusta van der Kooij. Zij zijn enthousiaste voorstanders van de Herenboerderij en doen zeker mee. Wij zien de combinatie met de heerlijke zuivel die zij daar maken wel zitten. De uitzending, van wel 3 uur, was een succes. We hebben veel positieve reacties ontvangen en er zijn ook weer deelnemers aangemeld. 

Wil je ook meedoen? Kijk op Rotterdam.herenboeren.nl en teken de speciale intentieverklaring. Hoewel het je nog tot niets verplicht ben je wel zeker van een plaats. En dat lijkt mij geen verkeerde keuze.

De plannen om een Herenboerderij te starten aan de Zuidbuurt, naast de Blankenburgtunnel, worden steeds definitiever. Monique de Knegt en Hanneke Rombouts zijn in continue overleg met de betrokken gemeentes, Herenboeren Nederland, en alle overige betrokkenen om het proces in goede banen te leiden. 

Er is inmiddels een voorlopig bestuur, een kartrekkersgroep , en bijna voldoende getekende intentieverklaringen om tot het oprichten van de coöperatie over te gaan. Er zijn nog een paar kleine hobbels te nemen maar het ziet er goed uit. 

Deel dit bericht:

Deze nieuwsbrief staat in het teken van de feestdagen, lokale recepten en producten.

2020 zullen we niet snel vergeten. Corona beheerste ons leven en zal dat voorlopig blijven doen. 
Desondanks hebben we 8 on- en offline voorlichtingen over Herenboeren kunnen geven, zijn er vele activiteiten op de Vlinderstrik gestart en sinds kort weten we dat er een tweede Herenboerderij in de Zuidbuurt in Vlaardingen wordt opgericht. Wat een positieve ontwikkelingen! 

Herenboeren Rotterdam gaat natuurlijk door met haar inzet voor meer lokale voedselproductie in en rondom de stad!

In 2021 leggen wij de focus op het realiseren van de Zuidbuurt Herenboerderij, en op nieuwe locaties zoeken in Rotterdam Oost en Zuid. En hopelijk kunnen we snel weer live bijeenkomsten organiseren.

Het bestuur wenst een ieder prettige feestdagen en een duurzaam en gezond 2021!

Mijn naam is Diny Knol en ik woon sinds 1994 in het groene tuindorp Rotterdam-Vreewijk. Persoonlijk zou ik het geweldig vinden als we nog een Herenboeren initiatief in Rotterdam zouden kunnen starten, het liefst aan de zuidkant van Rotterdam! Sinds april 2020 ben ik actief bij Herenboeren betrokken geraakt. 

Mijn inzet bestaat uit bijdragen aan de nieuwsbrief en het schrijven van stukken voor andere media, zodat Herenboeren bekender wordt. Ik geloof dat als meer en meer mensen bekend zijn met Herenboeren, er ook meer en meer mensen zich gaan aansluiten. Daarnaast sluiten hopelijk meer boeren bij ons aan, met (een gedeelte van) hun land, zodat we elkaar kunnen aanvullen met kennis en kunde. Want ik zie Herenboeren als een aanvulling op het arsenaal van voedselproductie en daarvoor is samenwerking met burgers, gemeenten, politiek, natuurorganisaties en boeren een must. Volgens mij moeten producent en consument weer veel dichter bij elkaar komen, zodat er meer begrip voor elkaar komt, duurzame kringloop voedselproductie de normaalste zaak van de wereld is en we met elkaar voedsel produceren!

Ik houd van de natuur in combinatie met fietsen en doe dit veel in gebieden rondom Rotterdam (Hoeksche Waard, Alblasserwaard, Krimpenerwaard). Ik maak ook langere meerdaagse tochten en kampeer onderweg. En mijn boodschappen, lekker ouderwets, doe ik ook op de fiets met 2 van die reuze fietstassen achterop. Dus eigenlijk, zeer bewust, kies ik de fiets als mijn vervoermiddel voor in de stad! Tijdens het fietsen spot ik wel eens locaties waar mogelijk een Herenboerderij gestart zou kunnen worden. Je verbaast je waar nog geboerd wordt rondom Rotterdam en hopelijk blijft dit ook zo. 

Omdat ik ‘een activist’ en iets ongeduldig type ben 🙂 en niet kan wachten tot er een locatie Zuid Herenboeren start…. ben ik tijdens de corona periode mijn eigen moestuin begonnen. Maar dat blijkt nog niet zo makkelijk te zijn, want de droogte speelde mij parten en o.a. de tomaten verdroogden al snel in de zandgrond (de moestuin is niet in Rotterdam) met een bovenlaag van vruchtbare humus. Dus, ik kan best wel wat hulp gebruiken als het om verbouwen van groenten gaat. Aankomende tijd willen we verschillende soorten biologische bomen/struiken, zoals tamme kastanje, abrikoos, rozenbottel en moerbei gaat planten. Het zal nog wel enige jaren duren voordat er geoogst kan worden, maar ik weet zeker, de voldoening zal des te groter zijn! 

Ik wens een ieder een heel vruchtbaar, duurzaam en gezond 2021!

Herenboeren in het nieuws

Herenboeren: Het toekomstige voedselsysteem

Hoe ziet het Nederlandse voedselsysteem er in 2050 uit? Om ons voedselsysteem circulair en duurzaam te maken moet het roer om. We moeten toe naar een circulaire landbouw, strokenteelt en het eten van meer plantaardige producten. Interessant artikel waarin Herenboeren wordt genoemd!

Gezonde innovatie award: breng je STEM uit!

Herenboeren geloven dat gezond eten belangrijk is en dat vinden wij niet alleen. Foodlog en FoodPersonality vinden dat ook en om dat aan te moedigen, reiken beide organisaties, voor het eerst, gezamenlijk de Gezonde Innovatie Awards uit. Het is een complimentenprijs voor producten en initiatieven die bijdragen aan een gezonder eetpatroon. Dit jaar is Herenboeren doorgedrongen tot de genomineerden en om als winnaar uit de bus te kunnen komen moet er gestemd worden, veel gestemd worden!! Dus, zeg het voort en stem o.a Herenboeren t/m 16 januari. We zijn benieuwd waar we gaan eindigen!

STEM HIER

Lees, luister en kijktips

In november startte op NPO2 de serie van Joël Broekaert met Joël Lokaal, waarin hij van Noord Nederland naar Zuid Nederland reist met als leidend begrip terroir. In elke aflevering staat een grondsoort centraal, te beginnen bij de Groningse zeeklei waar een nieuwe hip graan weer groeit, emmer. Gevolgd door veen, rivierklei, zand en löss in Zuid-Limburg. Een boeiende en smaakvol gemaakte serie over de invloed van de bodem en welke invloed deze heeft op de de smaak van wat er leeft en groeit. Ga het zien!

Natuurmonumenten heeft enkele interessante webinars georganiseerd rondom ‘Boer, natuur en consument’ in Zuid-Holland. Bijvoorbeeld ‘Gangbare boeren worden kringloopboer & gaan zelf zuivel maken voor de consument’ op 13 december of ‘De korte voedselketen tussen (bio)boer en consument buiten de supermarkt om, hoe werkt dat?’ op 21 december.

ErOpUit in de regio Rotterdam

Wandelroute rond de Ackerdijkse Plassen

Ontsnap even aan de drukte van Rotterdam en kom wandelend compleet tot rust in het pittoreske Midden-Delfland. En als je toch in die buurt bent, steun lokaal geproduceerd voedsel en ga eens langs een boerderijwinkel voor de Kerstinkopen.

Buitenplaats Brienenoord

Chef-en theatermaker Jasper Boomsma kookt maaltijden gedurende de horeca-lockdown die op zaterdagmiddagen kunnen worden opgehaald bij Buitenplaats Brienenoord. Naast eten in de box, zitten er ook een origineel kunstwerk en drie miniboekjes in. Daarnaast kan er gratis een 20 minuten durende audiotour van kunstenaarscollectief Waterwerken op de mobiele telefoon worden gezet. Er wordt dan het één en ander verteld over dit stukje ‘ongerepte natuur’ in de stad. Een mooi culturele en culinaire belevenis voor in het weekend. Op Facebook wordt bekend gemaakt wat er in de box zit. Bestellen van de box kan via de mail.

Voedseltips

Herenkeuken

Herenboeren heeft een Herenkeuken waar allerlei recepten worden gedeeld.
Wat dacht u van een feestelijke rosbief met gebakken groente? Bestel je diervriendelijke, biologische rundvlees bij lokale driedubbel-doel-koeien boerderij Hoeve Rust-hoff.

Kijk ook eens bij circulaire varkenshouderij, het Poldervarken. Koop bijvoorbeeld speklapjes voor dit heerlijke receptmet champignons. Bestel voor 12 december je vleespakket van 3 kilogram, dan ligt hij klaar om opgehaald te worden bij Hoeve Avondrust op zaterdag 19 december tussen 10.00 en 16.00. Of bekijk de huidige voorraad voordat je naar de winkel komt. Hoeve Avondrust is naast lokale boerderijwinkel met lokale producten zoals Vlaardbeienjam, ook Rechtstreex afhaalpunt met ruime openingstijden. 

Voor het volgende vegetarische recept met aubergine hoef je niets te bestellen, maar kun je natuurlijk bij je lokale groentewinkel terecht. 

Leuke ontwikkelingen

Er is steeds meer aandacht voor lokale voedselproductie. Zo zijn er verschillende fietsroutes langs lokale boerderijen, bijvoorbeeld in Regio Westland en Krimpenerwaard. De Krimpenerwaard is een mogelijke nieuwe locatie voor een Rotterdamse Herenboerderij in Oost, leer het gebied eens kennen op de fiets!
 
Elk nadeel heeft zijn voordeel, zo ook de coronacrisis. Vanwege de bewustwording van consumenten kopen er steeds meer mensen producten bij lokale boeren, kwekers en telers. Een trend die zich in 2021 gaat doorzetten!

Deel dit bericht:

Met deze en komende nieuwsbrieven houden we je op de hoogte van ontwikkelingen over nieuwe locaties voor een herenboerderij rondom Rotterdam. Onder andere in Vlaardingen zijn de gesprekken over grond gestart en maakt Herenboeren Nederland momenteel een quickscan van onder andere de kwaliteit van de bodem en de ruimtelijke mogelijkheden voor het inpassen van de nieuwe boerderij.

Enkele enthousiaste kartrekkers hebben afgelopen jaar de interesse onder deelnemers in Delft en Rijswijk geïnventariseerd en willen op eigen initiatief verder. Zij worden daarbij net als wij ondersteund vanuit Boxtel en uiteraard blijven wij met Herenboeren Rotterdam informatie, kennis en contacten uitwisselen. Vanaf 12 oktober zijn er drie informatiesessies in het centrum van Delft. Zie verderop in dit nieuwsbericht.

We blijven sowieso updates geven als er interessant nieuws is over de Vlinderstrik. Volg ook het instagram-account van boer Albert die bijna dagelijks leuke filmpjes plaatst over de voortgang.

 

Enquête voor potentiële leden (max. 5 minuten) 
Momenteel loopt er een landelijk onderzoek dat een antwoord zal geven op de vraag hoe hoe de spreiding is over het stad/land van herenboeren initiatieven, en hoe die initiatieven sneller kunnen komen tot een duurzame achterban die een intentieverklaring gaat tekenen. De basis van dit onderzoek is een korte enquête. Iedereen die wil overwegen herenboer te worden kan de enquête invullen. Dus ook nog-niet-leden en ‘gewone’ fans op bijvoorbeeld social media of op je eigen mailinglist.  Laat dus zoveel mogelijk bekenden die overwegen herenboer te worden de enquête invullen. In een latere nieuwsbrief zullen we verslag doen van de resultaten. Voor Herenboeren Rotterdam start daarmee ook een onderzoek hoe we meer niet- kapitaalkrachtige of mensen met een andere culturele achtergrond bij herenboeren kunnen betrekken of (financieel) kunnen helpen lid te worden.

Dit is de link naar de enquête 

Bezoek aan Herenboeren Wilhelminapark in augustus
Door: Diny Knol

Medewerker van Herenboeren Nederland Boudewijn Tooren is al vanaf de start van de initiatiefgroep adviseur van Herenboeren Rotterdam. Ook vandaag  deelt hij graag zijn ervaringen voor een groep van 18 geïnteresseerden uit Rotterdam. Het Wilheliminapark is een landgoed van 110 ha en sinds lange tijd in het bezit van de familie Marggraff. In januari 2015 werd de intentieverklaring getekend tot samenwerking tussen de stichting en herenboeren. 

Het allereerste project dat op het Wilhelminapark werd uitgevoerd was de aanplant van fruitbomen. Als uitgangspunt werd 1 kg fruit/persoon/week genomen. Op 1,5 ha werden netjes in rijen de drieduizend laagstam fruitbomen, zoals appel, peer, en pruim op het meest vruchtbare gedeelte aangeplant. Hiermee begon het nadenken over het voeden van 200 families van Nederlandse bodem en er zouden nog vele vragen volgen en is de voedsel-ontdekkingsreis begonnen. 

Het fruit wordt namelijk in een korte periode geoogst terwijl families het liefst het hele jaar door fruit eten. Koelcellen zouden een uitkomst kunnen zijn. Inmiddels is er besloten om een overstap te maken naar hoog-en halfstam bomen en andere soorten fruitbomen voor de spreiding van de oogst. Omdat de vogels fruit ook lekker vinden, zijn er bomen naast de fruitbomen geplant die voor de vogels aantrekkelijker zijn, bijvoorbeeld de kers.

Dit is een van de vele voorbeelden van ‘natuurinclusief’ voedsel produceren. Het is pionieren en het herontdekken wat eigenschappen van planten en dieren zijn en deze slim combineren. Zo helpen kippen mee de boomgaard te onderhouden, varkens spitten het land om na de oogst en eten resten van oogst die niet voor consumptie geschikt is. De Brandrood koeien is een oud Nederlands ras voor de vleesproductie, maait het grasland, levert mest, loopt jaarrond buiten en kalft zelfstandig in de buitenlucht. Sinds kort is er op de boerderij ook een gedeelte voedselbos ingericht, een zelfvoorzienend ecosysteem waar op termijn het hele jaar uit geoogst kan worden.

De inmiddels 8 herenboerderijen en hun boeren hebben intensief contact met elkaar om de kennis op te bouwen voor de exploitatie van een herenboerderij. Er zal ook gebruik gemaakt moeten worden van kennis en materiaal vanuit de gangbare en biologische hoek en alternatief en vooruitstrevend gedacht moeten worden. Een bezoek aan de herenboerderij  Wilhelminapark is de rit naar Boxtel meer dan waard, om het concept beter te begrijpen en vooral inspiratie voor een alternatief voedselproductie-systeem!!

Verslag presentatie Past Rotarians Delfland
Door: Rotary Delfland

Begin augustus was Herenboeren Rotterdam uitgenodigd op de maandelijkse informatieavond van de Rotary Delfland. Aan het woord komt mevrouw Lara Tijsma om ons in te lichten over Herenboeren. Ze is vergezeld van mevrouw Akke Derksen. In Boxtel ontstond de eerste Herenboerderij. De dames zijn vrijwilliger bij stichting Herenboeren Rotterdam. De eerste Herenboerderij in Rotterdam is ‘de Vlinderstrik’ bij Berkel en Rodenrijs, die nu de eerste producten gaat afleveren. De professionele boer is in dienst bij Herenboeren Nederland en kan daar een aanvullende cursus volgen. De herenboerderij is een gemengd bedrijf: varkens, koeien, kippen en vele groenten, aardappelen en vruchtbomen. 

De aandeelhouder mag meewerken, maar dat hoeft niet. Voor 10 euro per persoon en per week mag men voedsel afhalen. De voordelen van het systeem zijn: geen verspilling van voedsel, geen verpakkingsmateriaal en je kunt er op de fiets heen. Men put de grond niet uit, maar verbetert die zelfs. Agrarisch gebruik en natuurbescherming gaan hand in hand. 

Er zijn plannen om rond Rotterdam nog enkele bedrijven te starten. De stichting is in gesprek over plannen in o.a. Midden Delfland en Albrandswaard. Doel van deze voorlichting is natuurlijk dat wij ons aansluiten en ‘zegt het voort!’ 

Herenboeren is een heel mooi initiatief om samen duurzaam voedsel te produceren!

Cheetah en Slo in Cittaslow, kinderboek. Geschreven door José van Winden en met tekeningen van Deborah van de Leijgraaf. Slo is een slakje en de beste vriend van Cheeta. Ze worden uitgenodigd voor een feestje en moeten daar vandaag nog heen. Er wordt een zero waste cadeautje gemaakt en dan vertrekken ze naar het feestje.

Onthaasten is een thema in dit boek.

In het verhaal wil het ene vriendje snel en het andere vriendje langzaam en met aandacht reizen.Prachtige kleurrijke platen verrijken de tekst. Er zitten zero waste en mindfullness onderwerpen in. Het lijkt me leuk om met kinderen te lezen in de leeftijd van 3 tot 8 jaar.

Kort verslag overleg voorzitters HB op 29/9

Per kwartaal vindt er een voorzittersoverleg plaats met alle voorzitters van herenboeren initiatieven. Daarin kunnen we ideeën delen of punten agenderen waar ieder initiatief tegenaan loopt. Bij het overleg in september jl is er voor het eerst een splitsing gemaakt tussen voorzitters van draaiende boerderijen en initiatieven, vanaf ’net gestart’ tot ‘vier jaar actief en zoekend naar grond’.
Belangrijke ontwikkeling hierin is dat jonge initiatieven al vanaf 50 intentieverklaringen direct een coöperatie kunnen oprichten, voorheen waren dat er ca. 150. Zo kan de fase van oprichting stichting worden overgeslagen wat voor initiatieven rondom Rotterdam stimulerend zal werken. In het overleg met draaiende boerderijen wordt onder meer het opzetten van een coöperatie van coöperaties, de ‘moedercoöperatie’ vorm gegeven.

Geert van der Veer zit het overleg voor met vertegenwoordigers uit het hele land, ditmaal met onder andere Nijmegen, Assen en Alkmaar. Bij voorstelronde zijn zowel praktische vragen gesteld en van statistische gegevens gevraagd en uitgewisseld. Herenboeren Nederland zal in het vervolg de stand van zaken toelichten over moeder-coöperatie en het grondfonds Aardpeer. Herenboeren Rotterdam heeft aangeboden begin volgend jaar een nationaal Herenboeren event te organiseren. We willen iedereen laten zien dat in onze stad vele leuke initiatieven rondom lokaal voedsel produceren worden ontwikkeld.

De boerderijwinkel als ‘korte keten’   
Door: Diny Knol

Om de milieudruk en voedselafdruk van de mens te verminderen is er het laatste decennium heel wat ontwikkeling rondom de voedselproductie en -voorziening. De voedselafdruk kun je aanzienlijk verkleinen door duurzame keuzes, zoals meer plantaardig voedsel te gaan eten, AGF (Aardappelen, Groenten, Fruit) uit de regio en van het seizoen te kiezen, transportafstand van het voedsel te verkleinen en weinig tot geen verpakking te gebruiken. 

Onder andere bij de ‘korte keten’ spelen de bovenstaande genoemde zaken een belangrijke rol. De korte keten gaat over de directe afzet van de boer (of enkele boeren) en minder schakels tussen het product en de consument en een transparante voedselproductie in de omgeving van de consument. Maar het gaat ook over streekproducten, ambachtelijkheid en genieten. Een voorbeeld van een al lang bestaand concept in de korte keten is bijvoorbeeld ‘de boerderijwinkel’.

De boerderijwinkel is met ca. 1450 bedrijven een niche in Nederland. Het kan de inkomsten van de boer behoorlijk verhogen door de directe levering aan de consument maar ook aan onder andere de horeca, supermarkten e.d. Of bestellen via de eigen webshop, abonnementen van diverse soorten vaste pakketten of tevens fungeren als Rechtstreex afhaalpunt is een mogelijkheid. Ook initiatieven, rondom voorlichting, excursie of andere evenementen (oogstfeest, workshop, proeverij) kunnen worden georganiseerd. 

De meeste mensen kopen hun producten bij de supermarkt en voor de consument die bij de boerderijwinkels koopt, zijn de belangrijkste argumenten, prijs, smaak en kwaliteit. De belangrijkste drijfveren van de consument om via de korte keten  te kopen zijn versheid, kwaliteit, smaak, eerlijke prijs voor de boer en seizoen producten. Drempels voor het kopen bij de boerderijwinkel zijn afstand en gelegenheid. 

Drie boerderijwinkel rondom Rotterdam

Hoeve Biesland Delfgauw

Deze boerderij is van oudsher een melkveehouderij en in 2012 getransformeerd tot een coöperatie. Ook hier gaan natuur en het produceren van biologisch-dynamisch voedsel in een ‘gesloten kringloop’.
Meer info zie www.hoevebiesland.nl

De Buytenhof Rhoon

Op de Buytenhof verbinden mensen zich met de natuur en met elkaar. Daarnaast stimuleert de stichting de voorlichting over duurzame voedselproductie op de boerderij en bevorderen we de band tussen de stedeling en het platteland. Meer info zie www.debuytenhof.nl

Natuurgoed Ziedewij Barendrecht

Komende tijd gaat er veel gebeuren bij Natuurgoed Ziedewij. Naast woningen is men op zoek naar een uitbater voor een restaurant/winkel met producten van eigen bodem. 
Volg hen via facebook.com/Ziedewij

Herenboeren Delft-Rijswijk wordt zelfstandig De eerste aanzet voor de start van een Herenboerderij in de buurt van Delft-Rijswijk vond plaats in juli dit jaar. In de sfeervolle oude kas aan de Woudselaan in Den Hoorn werd het een inspirerende informatieavond. Na de presentatie van Herenboeren Rotterdam gaven een 15-tal zeer betrokken deelnemers vanuit heel verschillende invalshoeken hun kijk op hoe het verbouwen van groente en vlees anders kan en moet.  De informatieavond op 12 oktober is inmiddels vol. Er zijn inmiddels twee extra data gepland: dinsdag 27 oktober en maandag 9 november. Als u zich daar voor wilt aanmelden stuur dan een mail naar herenboerendelftrijswijk@gmail.com en ontvangt u verdere instructies. Namens de kartrekkers van deze herenboerderij: Paul Berghuis, Ria Zonneveld en Carlien van der Zwet.  Lees ook artikelen over het initiatief in: Delftse Post, 28 september 2020 Groot Rijswijk, 29 september 2020 en het artikel in de Midden-Delfandkrant, zie onder (klik erop voor uitvergroten)

Links naar andere media

Flow magazine: Met elkaar een Boerderij beginnen [artikel]
Duurzame100: Dit jaar herenboeren op plaats 26 van de 100 van dagblad Trouw
Twee recente en interessante films: Kiss the Earth en De Schooltuin 

Deel dit bericht:

Door Dudok van Dalen

Op 20 juni kwamen de Herenboeren Rotterdam / Midden-Delfland bij elkaar. Het doel van deze bijeenkomst is drieledig: kennismaken met elkaar, kennismaken met “onze” buren, en kennismaken met “onze” potentiële boerderij.

Kennismaken met elkaar
Aan het begin van de rondleiding bij onze mogelijk buren en langs onze mogelijke weilanden stellen we elkaar even voor. Corona-proof vanzelfsprekend. Alle 25 deelnemers staan in een grote kring. Wat opvalt is dat er veel mensen bij zijn met kennis en ervaring rondom alles wat nodig is om een boerderij goed te laten draaien. Dit varieert van iemand die is afgestudeerd op het weer vruchtbaar krijgen van landbouwgrond tot een docent landbouwkunde en alles ertussen. Daarnaast is gemeente Midden-Delfland aanwezig en volgt de gemeente Vlaardingen op de vorderingen nauwlettend.

Kennismaken met “onze” buren
Onder het mom “Beter een goede buur dan een verre vriend” zijn we zeer gastvrij ontvangen door onze mogelijke buren. Dit begon bij Jeroen van der Kooij bij zijn biologische rundveehouderij Hoeve Rust-hoff (melk & vlees). Hij ontvangt ons hartelijk met koffie en thee voor dat hij ons een inspirerende rondleiding geeft over zijn boerderij. Hij vertelt met passie over zijn runderen en hoe hij ze kleinschalig en met oog voor het dier en de natuur fokt. Ook waarom hij kiest voor een soort koe die niet geschikt is voor “grootschaligheid” en wat dat oplevert aan extra smaak. Aan het eind kregen we de gelegenheid om vlees, melk en yoghurt mee te nemen. Zijn passie was duidelijk proefbaar in zijn producten en voor iedereen vrij verkrijgbaar bij zijn boerderij op de Broekpolderweg 3 te Maasland.

Na dit bezoek neemt onze ceremoniemeester en boerin Esther Maarleveld ons mee naar haar ouderlijk huis. Hier worden we meegenomen in de wondere wereld van fruit, groenten en noten. Dit allemaal op een boerderij Hoeve Avondrust. Dit is een ecologisch fruitteeltbedrijf met boerderijwinkel. De moeder van Esther vertelt met veel liefde hoe de boerderij is omgetoverd tot een ecologisch fruitteeltbedrijf en we mogen op veel proeven. De smaak van het fruit is inderdaad heerlijk en ik ben ook hier met een tas vol fruit en groenten naar huis gegaan. Wat me vooral is bijgebleven is het ondernemerschap en de mogelijkheid om heerlijke verse producten te kopen. Voor iedereen een must om minimaal te proberen in plaats van alles bij de grootgrutter te kopen.

Als laatst hebben we kennisgemaakt met een ondernemersstel die ‘Jan Huygen in de Ton’ heeft opgezet, een uitgebreide winkel met brocante meubels. Aanrader voor als je in de buurt bent! Je kunt hier van alles vinden, van rotan meubels tot aan pastelkleurige bloempotten. Altijd leuk om op hun landgoed te snuffelen tussen de spulletjes die zij verkopen. Ze hebben ook een stuk land omgetoverd tot moestuin, het boeren zit in het bloed in deze omgeving. Bedankt voor de gastvrijheid en de prettige kennismaking.

Kennismaken met “onze” grond
Vanzelfsprekend was dit één van onze hoogtepunten ondanks dat er nog niets te zien was. Lucas, kartrekker en mede-organisator, neemt ons mee langs een sluiproute langs de A4 waarvan ik het bestaan niet wist. Als we na vele meters stofweg stoppen laten ze ons de plaats zien van onze mogelijke boerderij. Een prachtig gezicht en eigenlijk wil je gelijk beginnen. De grond is groot genoeg, eigenlijk te groot en de grond en kan vruchtbaar gemaakt worden. Een onderdeel waar eerder een zorgpunt lag. Het zijn meerdere percelen met elk haar eigen mogelijkheden. Sommige percelen waren bij uitstek geschikt voor onze dieren en meer richting de nieuwe tunnel kunnen we onze landbouw activiteiten ontplooien. De grond voldoet daarmee aan alle eisen voor een herenboerderij!

Samenvatting van de dag
Als ik terugkijk op de dag dan staat niets ons in de weg om de herenboerderij te beginnen. De grond voldoet aan de wensen en eisen van de herenboeren om een boerderij op te starten. Daarnaast sluiten de doelstellingen van de herenboeren perfect aan bij de doelstellingen die de gemeente Midden-Delfland heeft voor deze gronden.

Daarnaast zien we ook dat onze buren ons goed kunnen aanvullen op onderdelen waarin de herenboeren niet in voorzien zoals kaas melk en yoghurt. Waardoor we niet in 70%, maar mogelijk wel 80% van onze totale voedselvoorziening van “onze” boerderij kunnen krijgen! Wat mij betreft beginnen we morgen. Veel plezier en succes kartrekkers Herenboeren Rotterdam en de gemeente Midden-Delfland om dit mooie project te laten starten en slagen.

Bedankt Esther voor de organisatie en nog gefeliciteerd met je bekroning met een vijfsterrenbeoordeling als eerste in Zuid-Holland! Dubbel en dwars verdiend.

Deel dit bericht:

‘’Ben je nu op de boerderij?’’ luidt de vraag aan Albert Boersen, boer van Herenboerderij de Vlinderstrik. Hij draait zijn computerscherm naar rechts en er verschijnt een trekker in beeld. Een retorische vraag eigenlijk, boer zijn is geen ‘negen-tot-vijf’ baan: ‘’Die boerderij is er altijd, ook in het weekend, op Nieuwjaarsdag en Kerstochtend’’. Samen met Marie Frankefort (onderzoek naar Herenboeren) en mijzelf (onderzoek naar voedselcollectieven) bespreken we via Zoom hoe Albert denkt over het concept Herenboeren.

Het pad van Albert is bepaald niet standaard te noemen. Geboren op een melkveehouderij in Friesland, studeerde hij vervolgens aan de hoge landbouwschool, werkte hij tijdelijk op boerderijen in Zweden, Kirgyzië en Mongolië, en was hij tot voor kort boer op de futuristische Floating Farm. Inmiddels is hij vier maanden boer van de Vlinderstrik. De verbinding zoeken tussen stad en platteland is een rode draad geweest in zijn carrière tot nu toe. ‘’Elke boer is zich er inmiddels wel van bewust dat we die kloof die we hebben met onze consumenten, anders moeten organiseren,’’ aldus Albert. Maar de stap naar Herenboeren is nog een ander verhaal. ‘’Dat je je zelfstandigheid kwijtraakt als ondernemer, daar hebben veel boeren dan weer een beetje moeite mee,’’ legt hij uit. Het eigenaarschap delen met een coöperatie is niet voor iedereen weggelegd, maar Albert ziet het juist als een interessante uitdaging: ‘’Hoe ga je al die verschillende wensen, eisen, verwachtingen, in één en dezelfde boerderij stoppen?’’

De Herenboerderij dicht de kloof tussen boer en burger. Echter, de hoge mate van idealisme bij stedelingen wil nog wel eens botsen met de realiteit van de boerenondernemer: ‘’Het gemaksniveau wat we met zijn allen bereikt hebben, door het voedselsysteem dat we in de loop van de jaren hebben opgebouwd, daar willen we eigenlijk niet op inleveren. Maar ik zie het niet gebeuren dat we nergens concessies doen en we wel ineens dat voedselsysteem anders kunnen inrichten. De vraag is, welke concessies kunnen we dan doen en hoe zwaar zullen die wegen?’’ De balans tussen duurzaamheid, snelheid en gebruiksgemak, alsook de vorm van bedrijfsvoering en het waarborgen van het sociaaleconomisch model van Herenboeren (zie blog nieuwsbrief mei), vormen voor Albert een uitdaging waar hij enorm naar uitkijkt: ‘’ik wil juist dat onvoorspelbare, dat ontwikkelen en pionieren.’’

Volg de uitdagingen van boer Albert op instagram albert.boersen.

Deel dit bericht:

Meeting Mecca

Deel dit bericht: